Dünyada En Çok Öldüren Bulaşıcı Hastalık: Verem
Verem hastalığı hava yoluyla bulaşan bir hastalıktır. Her ne kadar oldukça tehlikeli bir hastalık olsa da tedavisi de mümkün olmaktadır. Verem hastalığının tedavisindeki ilaçlar ücretsiz sağlanmaktadır. Tedavi olmayan hastalarda verem öldürücü olabilir. Bu yüzden mutlaka tedavi edilmesi gerekmektedir.
Hava yoluyla verem hastalığının bulaşması durumu, başlıca konuşma, öksürme ve şarkı söylemek gibi solunum faaliyetleri yerine getirilirken havaya mikroplar saçılması suretiyle kaçınılmaz olabilir.
Verem hastalığına yakalanma riskini artıran durumlar ise şunlardır:
- Kötü beslenme ( ve yoksulluk),
- Havalanması iyi olmayan ev şartları ve kalabalık ev ortamı,
- Şeker hastalığı,
- Tedavi olmamış olan verem hastası ile aynı yerde olmak aynı evde yaşamak,
- Kronik böbrek yetmezliği ile lenfoma kanseri gibi vücut direncini azaltan hastalıklara sahip olmak,
- AIDS hastalığı,
- Alkol tüketimi,
- Bağışıklığı baskılayan tedavi görmek,
- Vücut ağırlığının düşük olması, yani ideal kilo oranından yüzde on daha az kiloda olmak, başlıca riskleri artıran faktörlerdir.
Bu durumlar verem hastalığı riskini artırmaktadır. Hastaların hapşırmaları, öksürmeleri sırasında etrafa saçtıkları mikropları sağlam kişilerin nefes yoluyla soluması ile verem hastalığı bulaşmaktadır. Verem mikrobu havalanmayan yerlerde ve güneş görmeyen yerlerde uzun süre kalmaktadır. Özellikle vücut direncinin düşük olduğu zamanlarda verem mikrobu vücutta çoğalabilir ve verem hastalığına yol açar. Verem hastalığının %70 oranı akciğerlerde ortaya çıkmaktadır. Geri kalanı da diğer organlarda ortaya çıkar. Verem hastalığı akciğer dışında lenf bezleri, akciğer zarı, kemik, beyin zarı, kalp zarı, böbrek ve diğer organlarda da tutulabilir.
Verem (Tüberküloz) Hastalığı Nasıl Bulaşır?
Tüberküloz yani verem hastalığı nasıl bulaşmaktadır? Tüberküloz mikrobu özellikle tedavi görmemiş gırtlak ve akciğer veremi olan hastalardan bulaşmaktadır. Tüberküloz mikrobu hapşırarak öksürerek ya da konuşarak çevreye saçılmaktadır. Sağlıklı kişiler de solunum yolu ile bu mikropları almaktadırlar ve böylelikle enfekte olurlar. Dolmuşta, sokakta ya da lokantada öksüren birisinden verem mikrobu almak olasılığı düşük olmaktadır. Verem mikrobunu bulaşması için genellikle verem hastası olan kişi ile uzun süre yaşamak gerekir. Verem hastalığı çoğunlukla hastanın yakın çalışma arkadaşlarına ve ailesine bulaşır. Verem hastalığı tedavi edildiği zaman bulaşma da sona erer.
Bununla birlikte veremi mikrobunu alan kişilerin hepsi hasta olmaz. Hasta olmayan kişiler de bu verem mikrobunu bulaştırmazlar. Verem hastası olan kişinin kullanmış olduğu kaşık bıçak çatal tabak bardak gibi eşyaların temizleme işlemi önemlidir. Ayrıca verem hastalığının erken tanısının konması etkili tedavi yönteminin için önemli olmaktadır. Verem hastalığı düzenli bir şekilde tedavi edildiğinde bulaşmaz. Yani yeterli ve düzenli bir tedavi ile hastalık tamamen iyileşir. Verem hastalığını sahip hastaların bulaştırıcı oldukları dönemlerde mutlaka cerrahi maske kullanmaları önemlidir. Verem hastalarının güneş olan bir odada bulunmasına mutlaka dikkat edilmesi gerekir. Verem hastalarının bulunduğu odanın sık sık havalandırılması gerekmektedir. Bununla birlikte topluluk içerisinde hapşırırken ya da öksürürken mutlaka ağzın burnun tutulması kapatılması önemlidir.
Verem Tanısı Nasıl Konulur?
Tüberkülozun tanısı balgamda yapılan incelemeler sonucunda verem mikrobunun görülmesi ile birlikte konulmaktadır. Verem hastalarındaki yakınmalar şunlardır:
- İştahsızlık
- Göğüs ağrıları
- Gece terlemesi
- Ateş
- 2 haftadan uzun süren öksürük
- Halsizlik, zayıflama ya da çocuklarda kilo almamak
- Kan tükürme
Verem hastalığı başlangıçta hafif başlayıp yavaş ilerlediği için birçok hasta bu durumu fark etmediğinden dolayı doktora başvurmayı gerektirmektedir. Bununla birlikte doktora başvurmak geciktiği zaman hastalık akciğere ve diğer organlara da zarar verir. Hastalığın ilerlemesi için erken tanı ve erken tedavi oldukça önemlidir.
Tüberküloz Nasıl Tedavi Edilir?
Verem testi ve teşhisi için neler yapılmaktadır? Fizik muayene, cilt testi, kan testleri göğüs röntgeni, balgam örnekleri alınır. Veremin tedavi edilmesi için birçok ilaç bulunmaktadır. Bu ilaçlar verem savaşı dispanseri ücretsiz vermektedir. Mikropları etkili bir şekilde öldüren bu ilaçlar 4 tür olmaktadır. Tedavi süresi 6 ay olmaktadır. İlaçları kullanmak oldukça önemlidir. Özel beslenme ve istirahat gibi unsurların verem tedavisinde oldukça önemi vardır.
Verem Hastalığının Belirtileri
Verem hastalığının en sık görülen belirtileri şunlardır:
- Kilo kaybı
- Halsizlik
- İştahsızlık
- Göğüs ağrıları
- Uzun süren kuru öksürük
- Akşamları yükselen ateş
- Öksürükle ağızdan kan gelmesi
- Durumu çok ileri vakalarda nefes darlığı
Bu belirtiler olduğunda mutlaka doktora gitmek gerekmektedir. Çünkü verem hastalığı sinsi ve yavaş bir şekilde ilerleyen hastalıktır. Bazen aylarca anlaşılmayabilir. Belirtileri oldukça yavaş başlayıp hafif ilerlemektedir. Bu yüzden hastalığın fark edilmesi geç olabilir. Verem hastalığının tanısı gelişmiş modern yöntemlerle konulabilmektedir. Bununla birlikte verem hastalığı sadece akciğer organını değil diğer organları da etkileyebilen bir hastalıktır.
Verem kendi içerisinde gizli TB ve aktif olarak iki gruba ayrılır. Gizli verem hastalığında kişi de TB enfeksiyonu vardır fakat bakteriler vücutta aktif değildir. Bu hastalık bulaşıcı değildir. Özellikle bağışıklık sistemi güçlü olan kişiler için bulaşma riski yoktur. Fakat gizli TB daha sonradan aktif hale gelebilir. Bu yüzden gizli verem hastalığının da mutlaka tedavi edilmesi gerekir Aktif verem nedir? Aktif verem, diğer kişilere kolaylıkla ulaşabilir hastalıktır. Bağışıklık sistemi zayıflığı olan kişiler aktif verem hastalığı açısından risk altında olmaktadır. Bununla birlikte verem hastalığı tam olarak tedavi edilmelidir. Eksik kalan tedaviler ya da yanlış ilaçlar hastalığın daha da yayılmasına yol açabilir.
