Diyaliz Nedir?
Diyaliz Hemşireliği hakkında bilgi vermeden önce diyalizin ne olduğundan bahsedelim;
Diyaliz, kronik olarak böbrek yetmezliği yaşayan hastaların böbreğinin yapması gereken işlemlerin büyük bir kısmını yapar. Hemodiyaliz ve periton diyalizi sayesinde vücutta bulunan fazla tuz, sıvı ve atık maddeler vücuttan uzaklaştırılır ve bu sayede böbreklerin yapması gereken görev yerine getirilir.
Tahmin edersiniz ki diyaliz tedavisi ile böbreklerin yapması gereken tüm işlemler yerine getirilemez. Bu doğrultuda hastanın bazı ilaçları belirli aralıkla kullanması gerekiyor. Bu ilaçlar arasında; antihipertansif tedaviler yani yüksek tansiyon için kullanılan ilaçlar, kandaki fosfat seviyelerini düşüren ilaçlar, vitaminler ve anemiyi önlemek için kırmızı kan hücrelerinin üretimini artıran ilaçlar bulunuyor.
Diyaliz Hemşireliği Nedir?
Diyaliz Hemşireliği Nedir? Sorusu için genel olarak diyaliz hemşiresinin görev, yetki ve sorumlulukları şöyledir;
- Hastayı diyalize hazırlar.
- Eğer hasta ilk defa diyalize girecekse hastayı diyaliz ekibi ve diğer hastalarla tanıştırır.
- Yapılacak olan işlemler hakkında bilgi verir.
- Diyaliz işlemi esnasında oluşabilecek yan etkiler hakkında bilgi verir.
- Diyaliz işlemi esnasında oluşabilecek yan etkilere müdahale eder.
- Hemodiyalize alınacak olan hastanın vasküler giriş yolu değerlendirmesini yapar.
- Hastayı ve yakınlarına diyaliz işleminin nasıl gerçekleştiği, süresi ve randevu saati hakkında bilgilendirme yapar.
- Hastayı diyaliz öncesi ve sonrası tartar.
- Diyaliz giriş yeri için bakım yapar.
- Doktorun orderına uygun olarak diyalizer ve diyalizatı hazırlar.
- Arteriovenöz fistül girişimini yapmakla görevlidir.
- Hasta ve hasta yakınlarına diyaliz işlemi için gerekli eğitimi verir.
- Hastanın evdeki bakımı için yani banyo beslenme, sıvı alımı, fistül bakımı hakkında eğitim verir.
Diyaliz Hemşiresi Ne Kadar Maaş Alıyor?
Diyaliz Hemşireliği işinde çalışanların aylık ortalama maaşı; 3.980 TL’dir. Aylık en düşük maaş; 2920 TL ve aylık en yüksek maaş 5890 TL’dir.
Diyaliz Hemşiresi Ne İş Yapar?
Hasta, kandaki potasyum, sodyum ve bikarbonat gibi kimyasal madde seviyelerini düzenlemek için vücudunda fazla olan sodyum ve sıvı atıkları uzaklaştırır. Bu sayede olması gereken sağlıklı kan basıncı seviyesine ulaşılır ve bu seviyenin korunması sağlanır. Diyaliz Hemşireliği ise böbrek yetmezliği yaşayan hastalara diyaliz tedavisi sağlar. Bu doğrultuda hemodiyaliz makinesini kurmak ve çalıştırmak ile görevlidirler.
Diyaliz Hemşiresi Nasıl Olunur?
En son çıkartılan yasadan sonra artık hemşireler diyaliz servisinde maalesef ki çalışamıyor. Diyaliz servisindeki işleri artık 2 yıllık ön lisans bölümü bitiren diyaliz teknikerleri üstleniyor. Ama bu yasa çıkartılmadan önce diyaliz hemşireliği sertifikasına sahip olan hemşireler halen diyaliz servisinde çalışabiliyor. Hastaneler diyaliz hemşireliği programlarını durdurdu ve artık Sağlık Bakanlığı onaylı diyaliz hemşireliği sertifikası verilmiyor. Umarız bu yanlıştan bir an önce dönerler.
Eğer bir hemşirelik diplomasına sahipseniz diyaliz hemşireliği yapmak için bir hastaneye iş başvurusunda bulunabilirsiniz. Ancak genel olarak böbrek hastaları ile çalışması gereken bu meslek için çalışma deneyimi ve yeterli bilgiye sahip olduğuna dair sertifika aranıyor.
Diyaliz Hemşiresinde Olması Gereken Özellikler Nelerdir?
Diyaliz Hemşireliği mesleğini yapanlarda olması gereken özellikler şunlardır;
- Hastalarla empati kurabiliyor olmalı.
- Konsantrasyonu yüksek olmalı.
- Ekip ile çalışmalarında uyum içinde çalışabiliyor olmalı.
- Tempolu bir şekilde çalışabiliyor olmalı.
- Bilgisayar kullanma konusunda temel bilgilere sahip olmalı.
- Raporlama işlemini yapabilmeli.
- Sözlü ve yazılı olarak iletişim becerisi sergileyebilmeli.
Diyaliz Nasıl Uygulanır?
Diyaliz Hemşireliği hakkında en önemli nokta da diyalizin nasıl uygulandığıdır. Diyalizer için ince elyaf içeren yapay filtre diyebiliriz. Lifler mikroskobik gözeneklere sahiptir. Hemodiyaliz işlemi yapılırken özel diyaliz sıvısı filtreden akar ve lifleri dışardan yıkar. Yarı geçirgen yapıdaki diyaliz membranı sayesinde toksinler, üre ve diğer parçalar membrandan geçebilir.
Diyaliz atıkları ve toksinleri vücuttan uzaklaştırılırken membrandan diyaliz sıvısına aktarılması durumu doğal işlemler ile yapılır ve bu işleme difüzyon denilir. Farklı konsantrasyonlardaki kan ve diyaliz sıvısı yarı geçirgen bir zar ile ayrılır. Bu sayede moleküller zardan daha düşük konsantrasyona doğru hareket eder.
Büyük proteinler ve kan hücreleri zar gözeneklerinden geçemezler ve bu sebepten dolayı kanda kalırlar. Hemodiyaliz işleminde yapay bir zar yani bir diyalizör kullanılır. Periton diyalizinde ise yarı geçirgen doğal bir diyaliz zarı kullanılır.
Kaynaklar:
https://www.kariyer.net/pozisyonlar/diyaliz+hemsiresi/maas
http://www.e-hemsire.com/blog/evde-bakim-hemsireligi/diyaliz-hemsireligi
https://hemsiresite.blogspot.com/2021/02/diyaliz-hemsiresi.html
https://www.freseniusmedicalcare.com.tr/tr/hastalar-ve-aileleri/diyalizi-anlamak/
Görsel Kaynaklar: ShutterStock, Envato Elements, Adobe Stock